22/7/11

ΔΑΥΙΔ ΝΑΧΜΙΑΣ

Πέντε πόλεµοι, δώδεκα στρατιωτικά κινήµατα, δύο δικτατορίες, µια κατοχή και δύο εµφύλιοι σίγουρα αποτελούν µεγάλη πηγή έµπνευσης για οποιονδήποτε καλλιτέχνη. Από τη Βέµπο ώς τον Αττίκ, κανείς τους δεν έπληξε. Ο Δαυίδ Ναχµίας µάς ξεναγεί στο ρετρό, στις «καρδιές ενός πιο αθώου κόσµου». 

Τι είναι αυτό που σε τράβηξε στο ρετρό τραγούδι;
«Δεν υπάρχει τίποτα που να ξεκινάει απ’ το απόλυτο µηδέν. Τριγύριζαν διάφορα ακούσµατα στη µνήµη µου. Κάποια στιγµή διαπίστωσα πως αυτό το υπέροχο ελληνικό κοµµάτι τέχνης απουσιάζει ηχηρά από την καθηµερινότητα. Στην ουσία, µια και κανείς δεν περπατούσε σ’ αυτόν το δρόµο, αισθάνθηκα ένα είδος ευθύνης. Σιγά σιγά, µου έδωσε τόσα πολλά και η επιλογή µου δικαιώθηκε περίτρανα».

Πόσα χρόνια µελετάς τα τραγούδια αυτά και µε ποιον τρόπο;
«Ξεκίνησα αρχικά να µελετάω τις συνθήκες που γέννησαν τα τραγούδια. Ξέρεις, τίποτα εκείνη την εποχή δεν είναι αποκοµµένο απ’ τη ζωή... Όλα είναι βιωµατικά. Αν, λοιπόν, δεν ξεκινήσεις απ’ τα ριζώµατα, κινδυνεύεις να το µεταφέρεις βάναυσα στη δική µας εποχή και ν’ αρχίσει να µοιάζει σαν διασκευή συµφωνίας του Μπετόβεν για κρουστά και κιθαρίτσα. Σ’ αυτήν την περίπτωση λάµπει για λίγο και µετά εξανεµίζεται, όπως κάθε νέα δηµιουργία που πρωτοεµφανίζεται στο στενούτσικο σήµερα. Η ουσιαστική κατάδυσή µου στη λεπτοµέρεια της ενορχήστρωσης του είδους αυτού ξεκίνησε το 2001, όταν συνοπτικά... το ερωτεύτηκα».

Ποιο τραγούδι σε συγκινεί περισσότερο;
«Το τελευταίο που έγραψε ο Αττίκ λίγο πριν αυτοκτονήσει τον Αύγουστο του 1944. Είναι η σπουδαιότερη σύνθεσή του και ίσως το σηµαντικότερο τραγούδι του απώτερου ελληνικού ρεπερτορίου. Το ρεφρέν λέει: "Χωρίς εσένα το µυαλό µου αργεί, / άλλους κόσµους η ψυχή µου τραγ ικά νοσταλγεί, / σαν υπνοβάτης µόλις βγούνε τ’ αστέρια / όλο απλώνω τα χέρια προς άλλη γη"».

Τι συναισθήµατα και τι µνήµες κουβαλάει το ελληνικό τραγούδι του πρώτου µισού του 20ού αιώνα;

«Όλα τα καλλιτεχνικά "προϊόντα" που µας άφησε εκείνο το πρώτο κοµµάτι του αιώνα είναι βιωµατικά. Πελώριες πιέσεις και αντιξοότητες που αναζητούσαν απεγνωσµένα τα γιατρικά τους. Η αληθινή πείνα, οι εξανδραποδισµοί, τα βάσανα και οι θρησκοκεντρικές στεγανώσεις του σεξουαλικού ενστίκτου, η πρωτόγονη ιατρική τεχνολογία, πέντε πόλεµοι, δώδεκα στρατιωτικά κινήµατα, δύο δικτατορίες, µια κατοχή και δύο εµφύλιοι σίγουρα αποτελούν µεγάλη πηγή έµπνευσης για οποιονδήποτε καλλιτέχνη ψάχνει θεµατολογία. Κανείς τους δεν έπληξε πάντως. Οι ψυχικοί υδρατµοί δραπέτευσαν και διοχετεύτηκαν σε υπέροχους πίνακες ζωγραφικής, σε λογοτεχνία, σε κινηµατογράφο, σε ποίηση µοναδική και οπωσδήποτε στο τραγούδι, που διαθέτει και την πιο άµεση δυνατότητα διείσδυσης. Μέσα εκεί βρίσκονται κρυµµένα όλα τα συναισθήµατα που ξεχείλισαν από τις καρδιές ενός πιο αθώου κόσµου».


Τι σχέση έχει νεολαία σήµερα µε τα τραγούδια αυτά;

«Η νεολαία τού σήµερα, ανυποψίαστη από την προπαγάνδα της κιτς δεκαετίας του ’80, που αποπειράθηκε να βγάλει το ελαφρό τραγούδι απ’ τη µέση, µια και δεν µπορούσε να βγάλει λεφτά απ’ αυτό κι από την πολύπλοκη σύνθεσή του, σιγά σιγά ανακαλύπτει και πλησιάζει όλο και πιο πολύ».

Πώς σου φαίνεται η ελληνική µουσική σήµερα;

«Εξαιρετικά προσεγµένη τεχνολογικά, αλλά σε αδικαιολόγητο βαθµό επαναλαµβανόµενη. Όταν η τέχνη έχει ως κεντρικό κίνητρό της το κέρδος, στειρώνεται σταδιακά και καταπέφτει σε τέλµα».

Δεν υπάρχουν σχόλια: