Γίνεται το παιδί μου να ξεκολλήσει από το internet;

Ναι, τα παιδιά γουστάρουν το internet, χώνονται σ’ αυτό και δεν ξεφεύγουν.  Πρόσφατες έρευνες στη χώρα μας δείχνουν ότι υπάρχει αύξηση των ποσοστών υπερβολικής χρήσης του διαδικτύου από άτομα εφηβικής ηλικίας, η οποία οδηγεί στην κατάργηση των ορίων και στην υιοθέτηση συμπεριφορών υψηλού κινδύνου. Οι κοινωνικοί λειτουργοί Κανέλλα Κοντονή και Δημήτρης Θεοδωροπόυλος μπαίνουν στα δημοτικά της πόλης και εκπαιδεύουν τους μαθητές για την ασφαλή πλοήγηση στο διαδίκτυο μ’ ένα διαφορετικό τρόπο. Τους ακολουθήσαμε και μάθαμε ότι η σωστή ενημέρωση αποτελεί την καλύτερη πρόληψη.

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό TRIP #8 της εφημερίδας Πελοπόννησος 

Από τον Λάμπρο Αραπάκο  

Φωτογραφίες: Γιάννης Κυλπάσης

10 το πρωί, ημέρα Τετάρτη. Στο δημοτικό σχολείο της Αρόης η ενημέρωση για τη σωστή χρήση του διαδικτύου αρχίζει μ’ ένα παιχνίδι γνώσεων. Οι μαθητές της πέμπτης και έκτης δημοτικού βρίσκονται στην αίθουσα των υπολογιστών και απαντούν σε έξυπνες ερωτήσεις για το  internet  που προβάλλονται από  προτζέκτορα, Κάθομαι πίσω- πίσω, θέλω να είμαι διακριτικός… «Θα τραβούσες video από το κινητό σου ένα συμμαθητή σου που χτυπάει κάποιον άλλον και θα το ανέβαζες στο internet»; Τα παιδιά αναρωτιούνται, σκέφτονται, συμμετέχουν. Κάθε ερώτηση, αφορμή για συζήτηση.  Εδώ δεν υπάρχει έτοιμη γνώση και δασκαλιστικό ύφος. Όλα μαθαίνονται βιωματικά, άμεσα και με διάλογο. Από τις απαντήσεις των μαθητών καταλαβαίνω ότι περνούν πολλές ώρες μπροστά από τον υπολογιστή, οι περισσότεροι έχουν mail και αρκετοί facebook… Στη συνέχεια, οι κοινωνικοί λειτουργοί διαβάζουν αποσπάσματα από τις εκθέσεις που έγραψαν τα παιδιά σχετικά με τη σωστή χρήση του διαδικτύου και στο τέλος βλέπουμε την ενδιαφέρουσα αφίσα που δημιούργησαν…

Αξίζει να σημειώσουμε ότι οι Κανέλλα Κοντονή και ο Δημήτρης Θεοδωροπόυλος δεν πληρώνονται για τη δράση αυτή -εθελοντική πρωτοβουλία! 

Πέρασε  1,5 ώρα και νιώθω ότι η ευαισθητοποίηση των μαθητών γίνεται πραγματικότητα… Κατευθυνόμαστε στο γραφείο της διευθύντριας και βρίσκω την ευκαιρία να πιάσω κουβέντα μαζί τους.

Πώς προέκυψε η ιδέα για το πρόγραμμα;

Κανέλλα: Η ιδέα για την υλοποίηση αυτής της ενημέρωσης σε σχολεία της Πάτρας είναι συνέχεια του προγράμματος “ΑΡΙΑΔΝΗ” του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου στο οποίο  εκπαιδευτήκαμε και αφορούσε την αποφυγή του εθισμού των εφήβων από το διαδίκτυο. Με την σύμφωνη γνώμη της διεύθυνσης πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στο σχέδιο δράσης που τους υποβάλαμε, ξεκινήσαμε από πέρυσι την ενημέρωση σε 14 σχολεία της Πάτρας.

Γιατί η δράση σας απευθύνεται σε μαθητές Δημοτικού;

Κανέλλα: Πηγαίνουμε σε μαθητές δημοτικού διότι θέλουμε να προλάβουμε συμπεριφορές εξάρτησης από το διαδίκτυο. Στόχος της πρωτοβουλίας μας είναι η πρόληψη τέτοιων συμπεριφορών. Στη χώρα μας ασχολούμαστε μόνο με την αντιμετώπιση, εμείς θέλουμε να βάλουμε ένα λιθαράκι σ’ αυτό που λέμε  πρόληψη.

Πόσες ώρες τα παιδιά πρέπει να κάθονται καθημερινά μπροστά στον υπολογιστή;

Δημήτρης: Σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει, αλλά και με όσα λέει ο γκουρού του διαδικτύου και ιδιόκτητης της Microsoft Mπιλ Γκέητς  ως προτροπή προς το παιδί του, δεν πρέπει ο χρόνος ένας νεαρού ατόμου να υπερβαίνει τα 45 λεπτά ημερησίως συνολικά προς όλες τις οθόνες μαζί (υπολογιστής, τηλεόραση, κινητό κ.α.). Τα παιδιά είναι σε μια τρυφερή ηλικία, που δεν έχουν αποκτήσει ακόμη τα απαραίτητα στοιχεία μια ολοκληρωμένης προσωπικότητας, δεν είναι εύκολο να ελέγξουν και να βάλουν όρια σε κάτι που κάνουν και τους ευχαριστεί πάρα πολύ. Σ’ αυτή τη περίπτωση εάν δεν υπάρξει κάποιος ενήλικας –οικογένεια ή σχολείο- να συνδράμει για να βάλει κάποια όρια στη χρήση του υπολογιστή αυξάνονται πολύ οι πιθανότητες να εθιστεί σε αυτή τη δραστηριότητα.

Τι συμβουλές δίνετε στα παιδιά;
Κανέλλα: Τους εκπαιδεύουμε για το πώς θα προστατεύουν τόσο τα προσωπικά τους δεδομένα όσο και την ιδιωτική ζωή των άλλων. Εδώ το παράδειγμα έχει μέσα το παράδοξο: Τους ζητάμε να μας δώσουν τους ηλεκτρονικούς κωδικούς τους και όταν πολύ εύκολα μας  τους δίνουν, τους ζητάμε να μας δώσουν τα κλειδιά του σπιτιού τους έτσι ώστε το παράδειγμα να μείνει στην μνήμη τους . Όπως αντιλαμβάνεστε τα κλειδιά δεν τα δίνουν και σ’ αυτό επάνω εμείς χτίζουμε… Ένας άλλος ιδιαίτερα σημαντικός στόχος είναι να καταφέρουμε να αποτρέψουμε τα παιδιά από την υπερβολική ενασχόληση με το διαδίκτυο, λέγοντας τους ότι ο χρόνος τους θα πρέπει να είναι ισομερώς κατανεμημένος και με τις άλλες τους δραστηριότητες. Επίσης δίνουμε μεγάλη έμφαση  στην προσοχή που θα πρέπει να έχουν οι συνομιλίες τους με αγνώστους. Αποτρέπουμε τους μικρούς μας φίλους στο να συναντώνται με αγνώστους στον πραγματικό κόσμο. Για όλα τα παραπάνω έχουμε δημιουργήσει ένα δεκάλογο συμβουλών οι οποίες  σε συνεργασία με το εκάστοτε σχολείο πλαστικοποιούνται και  τις αφήνουμε ως δώρο στους μικρούς μαθητές φεύγοντας από το σχολείο. Αντίστοιχες οδηγίες έχουμε και για τους γονείς των μαθητών τις οποίες και αυτές τις αναρτούμε στον κεντρικό πινάκα ανακοινώσεων.

Τα παιδιά του δημοτικού έχουν facebook;

Δημήτρης: Επειδή το facebook και γενικότερα οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας, είναι λογικό και η πλειοψηφία των μικρών μας φίλων να έχουν γίνει μέρος της νέας αυτής μόδας. Η πλειοψηφία των μαθητών στις τάξεις που έχουμε επισκεφτεί μας αναφέρουν ότι είτε έχουν δικό τους προφίλ σε σελίδα κοινωνικής δικτύωσης είτε ότι μπαίνουν μέσα από την σελίδα κάποιου άλλου, για παράδειγμα του μεγαλύτερου αδερφού τους.

Πώς καταλαβαίνουμε ότι ένα παιδί έχει εθιστεί στο διαδίκτυο:

Κανέλλα: Πολλές φορές ξεχνάνε να φάνε ή να φροντίσουν τον εαυτό τους και έχουν χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο. Επίσης, πραγματικούς φίλους δεν έχουν. Υποφέρουν από αϋπνία και μπορεί να γίνουν επιθετικοί και ίσως βίαιοι αν κάποιος τολμήσει να τους στερήσει την αγαπημένη τους ενασχόληση. Όμως για να είμαστε δίκαιοι θα πρέπει να πούμε ότι  δεν είναι λίγοι και οι ενήλικες που εμφανίζουν τα ίδια σημάδια εξάρτησης από το διαδίκτυο με τους εφήβους.

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;

Δημήτρης: Ακόμα και αν οι γονείς είναι «ψηφιακά αναλφάβητοι» και  δεν γνωρίζουν πώς να προστατεύσουν τα παιδιά τους,  μπορούν όμως  να βάλλουν ένα όριο ως προς τον αριθμό των ωρών που ασχολείται το παιδί τους με τον υπολογιστή, μπορούν να τοποθετήσουν τον υπολογιστή σε κοινόχρηστο χώρο, ώστε να μην απομονώνεται το παιδί και να υπάρχει έλεγχος, να χρησιμοποιήσουν ειδικά φίλτρα ώστε να μην υπάρχει πρόσβαση σε ακατάλληλες ιστοσελίδες (με πορνογραφικό υλικό, βία), να ενημερωθούν και οι ίδιοι για θέματα του διαδικτύου και να συζητάνε με τα παιδιά τους για τις διαδικτυακές τους δραστηριότητες, όπως ακριβώς θα έκαναν και για οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα. Σε καμία περίπτωση όμως οι γονείς δεν θα πρέπει να δαιμονοποιήσουν το διαδίκτυο και να απαγορεύσουν στα παιδιά τους να ασχολούνται με αυτό. Αντίθετα θα πρέπει να τα εκπαιδεύσουν για το πώς να το χρησιμοποιούν σωστά.

info

Εάν ένας γονέας παρατηρήσει υπερβολική ενασχόληση του παιδιού του με το διαδίκτυο μπορεί να επικοινωνήσει στη Γραμμή Βοήθειας ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΩ, στο τηλ. 800 11 800 15. Επίσης, μέσα από τον www.saferinternet.gr, μπορεί να βρει απαραίτητες πληροφορίες για την ορθή χρήση του internet  καθώς και συμβουλές σε περιπτώσεις υπερβολικής ενασχόλησης. Τέλος, στο πλαίσιό αυτής της πρωτοβουλίας μπορείτε να μπείτε στο blog «Κοινωνικοί Λειτουργοί Εν…τάξη» diadiktyopatra.blogspot.gr και να μαθαίνετε την εξέλιξη της.